fb

 

 

XIII w. (?) - lokacja wsi na prawie polskim 

1330 r. - Władysław Łokietek za zasługi Jaszki Brunowica dziedzica Sobolowa przenosi jego wsie i dziedziny Grajów, Sobolów i Dąbrowicę w ziemi krakowskiej z prawa polskiego na średzkie. Zezwala mu też założyć jedną lub więcej wsi w lasach, dąbrowach i zaroślach należących do Grajowa i Sobolowa.1 

1373 r.- wieś jest własnością Stanisława "heres dr Grayow".2 

1381 r. - wieś własnością rycerza Klemensa de Grayow (Granow) zwany Brun.3 

1400 r. – 1408 r. - właścicielem wsi jest nadal Klemens Brun.4  

1402 r. - część lasu Góra przynależy do wsi. 5

1409 r. – wymieniany jest Piotr Szady z Grajowa, woźny sądowy.6 

1413 r. - Klemens z Grajowa sprzedaje za 30 grzywień półgr podżupczemu wielickiemu Bonie Juncie z Jawczyc gaj zwany Brzozowy w Grajowie i zezwala na wolny przewóz drewna do wielkiej drogi.7 

1414 r. – wymieniony jest Klemens Brun(herbu Strzemię) syn Klemensa.8

1414 r. - Klemens i Mikołaj synowie Klemensaz G. mają zapłacić 100 grzywien półgr Janowi i Wojciechowi z Damianic (zapewne w powiecie szczyrzyckim) pod warunkiem wwiązania ich do wsi Grajów.9 

1416 r. – Mikołaj i Klemens sprzedają za 600 grzywien półgr Dobiesławowi z Jeżowa wieś. Ich matka Astreta zrzeka się prawa do posagu i wiana.10 

1418 r. - Dobiesław z Jeżowa dziedzic Grajowa.11 

1420 r. - Dobiesław z Jeżowa dziedzic wsi sprzedaje za 400 grzywien półgr i za 2 konie wartości 150 grzywien Abrahamowi z Piotrowic (powiat proszowicki) wieś Grajów z prawa patronatu kościoła w Sobolowie; tenże Abraham zobowiązuje się zapłacić Dobkowi z Jeżowa 300 grzywien półgr po 100 grzywien na trzy kolejne święta Bożego Narodzenia. Jeśli tego nie uczyni, odbierze zapłacone już 100 grzywien za wieś Grajów, a Dobek wwiąże się do niej i pozyska ją wieczyście.12

1421 r. - Abraham z Grajowa sprzedaje za 400 grzywien półgr Piotrowi z Kurowa wieś Grajów. Równocześnie ma mu zwrócić w określonym terminie 200 grzywien półgr, a jeśli tego nie uczyni, odda mu wszystkie wzięte od niego wsie na Rusi.13; tenże Piotr sprzedaje za 500 grzywien półgr Janowi Cięciwie z Rajska wieś Grajów.14 

1423 r. - Jaszek Cięciwa sprzedaje za 500 grzywien półgr braciom Michałowi Kawalcowi i Stanisławowi ze Zwoli wieś Grajów.15 

1425 r. - Stanisław z Grajowa wyznacza żonie Małgorzacie córce Piotra ongiś z Kamienia 80 grzywien posagu i wiana na połowie wsi Grajów.16 

1429 r. - kasztelan krakowski Krystyn (z Ostrowa, dziś Ostrowiec Świętokrzyski, powiat sandomierski) godzi się z Mikołajem z Sierczy w sprawie gaju między Grajowem a Rudnikiem.17

1432r. - wieś jest w posiadaniu rodziny Grajowskich (Grayowsky), wzmiankowany Jerzy i Przecław (Protosław).  Jerzy Grajowski z Grajowa, wsi należącej do parafii Wieliczka, patron kościoła w Sobolowie, poświadcza, że dziesięcinę snopową z ról folwarku w Grajowie należy do uposażenia plebana w Sobolowie.18 

1445 r. - wymieniony jest Jakub sołtys de Granow.19

1447-81 - wymieniany jest Mikołaj Grajowski, Kawalec dziedzic Grajowa, herbu Nowina.20

1470-80 - Grajów graniczy z Dobranowicami i z Wolą Dobranowską.21

1477 r. - Mikołaj Grajowski sprzedaje z prawem odkupu za 40 grzywien Stanisławowi Kłąbowi z Raciborska 2 pół. w Grajowie z kmieciami Mikołajem synem Macieja i jego stryjem Mikołajem zw. Kusiowicami, położone naprzeciw dworu od końca, idąc do Raciborska.22

1488 r. - Jan de Sobolow zapisuje swojej żonie Joannie, córce Piotra de Coschoczycze (z Kosocic) 75 grzywien posagu i 75 grzywien wiana na połowie swych dóbr w Sobolewie, Grajowie i Coschoczyczach.23 

1489 – wieś wchodzi w skład powiatu Szczyżyc.24

1490 - 1499 - dziedzicem wsi jest Mikołaj Grajowski herbu Nowina. We wsi istnieje dwór z rolami oraz uprawianych jest 5 łanów kmiecych, ponadto karczmy i skupiona jest zabudowa wiejska folwark, z którego dziesięciny należą do kościoła w Sobolewie, a z reszty wsi co prebendy Gonowskiej w katedrze krakowskiej.25

1499 -1508 Jan Grajowski, rotmistrz królewski, i jego żona Barbara, zastawiają zagrodę w Grajowie do pełnej spłaty za 5 grzywien Jakubowi z Rupniowa.26 

1509 r. - Jan Grayowski cała swoją wieś dziedziczną sprzedaje "magnificio Mikołajowi Jordanowi de Zaklyczyn" kasztelanowi bieckiemu za 600 grzywien (wieś należy do powiatu krakowskiego).27

1510 Jan z Melsztyna daje Mikołajowi wsie Olszyny, Szerzyny, Ołpiny i Święcany w powiecie bieckim w zamian za Grajów, Sułów, Chorągwicę i łąkę należącą do Grajowa w powiecie krakowskim.28 

1510 r. - Feliks Lubomirski kupuje wieś Grajów od Jana Melsztyńskiego za 1500 zł. polskich.29

1534 r. - wymieniany jest Jakub Lubomirski dziedzic Grajowa.30 

1537 r. - właścicielem Grajowa i Żakowej jest Stanisław Lubomirski, który pobrawszy od królowej Bony za żonę Laurą de Efrem szlachciankę z księstwa Bari 1200 floren i 350 floren w klejnotach, zabezpiecza Laurze tytułem wiana 1550 floren na dobrach: Sławkowice, Grajów, Sułów (błędnie Zukow), Wolica, Trąbki, Zabłocie (powiat szczyrzycki parafia Biskupice], i Łęka (w ziemi sandomierskiej).31 

1581 r. - właścicielem wsi jest Sebastian Lubomirski, syn Stanisława.32 

1629 r. - wieś nadal pozostaje w rękach rodziny Lubomirskich.33 

1678 r. - inwentarz wsi wymienia 27 rodzin chłopskich. We wsi znajduje się dwór z zabudowaniami: browarem, spichlerzem, stodołą, oborą, stajnią, wozownią. 

1678 r. - spadkobiercy Lubomirskiego oddaja majatek braciom J.S. Dembińskim na mocy wyroku Trybunału Koronnego. 

1720 r. - w Grajowie urodził się gen. Johan Kray von Krayow 

1779-1782 - na tzw. mapie Miega zaznaczono główną drogę wiejską będącą odcinkiem traktu z Wieliczki do Winiar, przy której skupiona jest zabudowa wiejska oraz równoległą doń drogę o znaczeniu lokalnym. Widoczne są też większe kompleksy leśne. 

Fragment mapy „Mappa szczegulna Woiewodztwa Krakowskiego i Xięstwa Siewierskiego : zrządzona zinnych wielu mapp mieyscowych tak dawniey iak i swiezo odrysowanych tudziez goscincowych i niewątpliwych wiadomosci wszystko według reguł geograficznych i obserwacyi astronomicznych”  wykonana przez  Karola Perthéesa z 1787 roku. [źródło Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra ]

I poło XIX w. - na kopcu ziemnym budowa kapliczki w formie kamiennej kolumny 

poł XIX-lata 70. te, XIX w. Grajów własnością Podoskich 

1830-1831 r. - Powstanie Listopadowe i udział w nim m.in. Jakuba Podoskiego 

7.09.1845 r. - w rodzinie Marii i Jakuba Podoskich przychodzi na świat Emilia (1845 - 1889), później siostra norbertanka, Sługa Boża. 

1846 r. - wydarzenia Powstania Krakowskiego dotykają Grajów, Podoscy udają się do Ptaszkowej k. Nowego Sącza 

1847 r. - sporządzono plan katastralny wsi, na którym m.in. zaznaczono skupiska zabudowy m.in. zespół dworski, browar na północ od dworu i młyn w połud. części wsi oraz przysiółki: Zakowa, Nowa Winnica, Lonca. 

1856r. - budowa kapliczek: figury Matki Boskiej Różańcowej z fundacj i Jana i Tekli Caycyków i figury Matki Bożej Szkaplerznej z fundacji Wojciecha i Marianny Ślęcków 

1858 r. - budowa figury Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia, 

1863-1964 - Powstanie Styczniowe i udział w nim Józefa i Hilarego, braci Emilii Podoskiej

1870 r. - wg. spisu do wyborów Sejmu Galicyjskiego Grajów ma 566 mieszkańców. We wsi jest karczma, którą dzierżawi Żyd Majer Rygler 

1872 r. - powstaje figura św. Floriana z fundacji Stefana i Marianny Kmiecików, 

1872 r. – właścicielami wsi są Stanisław Rychliński, Fryderyk Friedlein

1881 r. - wieś liczy 331 mieszkańców; większa posiadłość (zapewne dworska) wynosi 180 m. roli, 13 m. łąk, i ogrodów, 14 m. pastwisk, 227 m. lasu, a mniej sza posiadłość (zapewne chłopska) wynosi 323 m. roli, 60 m. lak i ogrodów, 220 m. pastwisk 

1890 r. -  wieś należy do Stanisława Jarmuża i 24 współwłaścicieli

1903 r. - powstanie szkoły 

1907 r. - budowa figury Matki Bożej Różańcowej z fundacji Wojciecha Włocha 

pocz. XX w. - parcelacja gruntów należących do dworu oraz wydzielenie pd-wsch. części terenu zespołu dworskiego pod zabudowę wiejską 

1914 - 1918 - I wojna światowa 

8.06. 1918 r. - urodziła się Bronisława Kmiecik, późniejsza siostra felicjanka 

1920 r. - Roman Słuszkiewicz właściciel dóbr we Lwowie, zakupił połowę wsi od bratowej Józefiny Słuszkiewiczowej z Zagórskich, żony dyrektora Banku Przemysłowego we Lwowie

1929 r. - Grajów zakupił inż. Mieczysław Chwastowski, absolwent Politechniki Lwowskiej  

Fragment mapy „Mapa taktyczna Polski 1:100 000 / Wojskowy Instytut Geograficzny” z 1934 roku [źródło Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra ]

 

1939 - 1945 - II wojna światowa i udział w niej min. Tadeusza Cygana (1914-1986). 

połowa XX w. - stopniowa dewastacja założenia dworskiego, m.in. częściowa rozbiórka zabudowań gospodarczych. 

lata 60.te - budowa drogi 

1966 r. - powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej 

1969 r. - dwór, lasy i części gruntów kupuje Władysław Becker. 

lata 70. te XX w. - gruntowna przebudowa budynku dworu z zatarciem cech stylowych 

1978 r. - elektryfikacja wsi 

lata 80. te XX w. - autobus PKS kursuje na trasie Wieliczka-Grajów, powstaje Ludowy Klub Sportowy (LZS) 

1984 r. - erygowanie Parafii p.w. NMP Królowej Polski w Raciborsku, do której należy Grajów 

1989 r. - gazyfikacj a i telefonizacj a wsi 

1992 r. - powstają firmy: Grajpek, Mini-Max, Ares 

1994 r. - przewóz osób przejmuj e firma E- Bus,

12.05.1995 r. - siostra Emilia Podoska otrzymuje tytuł Sługa Boża 

1996 r. - powstaje firma "Vanga" 

1998-2001 - budowa remizy dla OSP 

1999 r. - powstaje Stowarzyszenie "Młodzieżowy Klub Sportowy "Grajpek"- Grajów"

2001 r. - założenie boiska sportowego MKS "Grajpek", 

początek działalności "Folwarku Zalesie" 

2002 r.- powstaje firma "Magura" w Grajowie. 

2006 r. - oddanie do użytku budynku socjalnego dla MKS "Grajpek" - utworzenie Stowarzyszenia Sportowego "MKF 99 Grajów". 

14.06.2009 r. - w kościele w Raciborsku Msza św. koncelebrowana przez ks. biskupa Albina Małysiaka w intencji o rychłą beatyfikację Sługi Bożej Emilii Podoskiej. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej s. norbertankę Emilię Podoską z Grajowa. 

2014 r. – rozpoczęcie prac przy rozbudowie i modernizacji starej części Szkoły Podstawowej.

 

Przypisy

1 Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, Kraków, tom I, s. 183.

2 Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej Ś. Wacława, wyd. F. Piekosiński, Kraków, 1874-1883 tom II, 285-6.

3 Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej Ś. Wacława, wyd. F. Piekosiński, Kraków, 1874-1883 tom II, 285-6.

4 Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej Ś. Wacława, wyd. F. Piekosiński, Kraków, 1874-1883 tom II, 285-6.

5 Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w Średniowieczu. Edycja elektroniczna

Redakcja ogólna: Tomasz Jurek, Opracowanie informatyczne: Stanisław Prinke, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk.

6 Acta castrensia Cracoviensia, rps w WAP w Krakowie, 1a karta 113, 121verto(karta).

7 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 5 s. 372.

8 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 5 s. 348, 372, 384; 6 s. 16, 51-2, 84, 98, 102, 105, 119, 138, 153.

9 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 5  5 s. 439.

10 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 6 s. 163-4, 179.

11 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 6 s. 460.

12 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 7 s. 91-2.

13 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 7 s. 185.

14 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 7 s. 186.

15 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 7 s. 216.

16 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 8 s. 48.

17 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 9 s. 34-5.

18 Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś i I. Sułkowska-Kurasiowa, cz. V, Kraków-Wrocław 1962-1975, nr 1392.

19  Acta officialatus Cracoviensis, rps w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie 6 s. 842.

20 Acta castrensia Cracoviensia, rps w WAP w Krakowie 10 s. 191; Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 14 s. 191, 365-6; 15 s. 66; 17 s. 288-9, 300, 326, 438, 476-8, 643; 18 s. 198; Acta castrensia Cracoviensia, rps w WAP w Krakowie 12 s. 576-7, 620; 13 s. 176, 466, 576, 622; 15 s. 10-1; 18 s. 105, 109-10; 20 s. 13, 363; Joannis Długosz seniores canonici Cracoviensis Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, ed. A. Przeździecki, Kraków, 1863-1864, tom 1 s. 142.

21 Joannis Długosz seniores canonici Cracoviensis Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, ed. A. Przeździecki, Kraków, 1863-1864, tom 3 s. 214.

22 Acta terrestria Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 18 s. 319.

23 Acta terrestria Czchoviensia. Księgi ziemskie czchowskie, rps Archiwum Państwowe w Krakowie. 5 s. 145.

24 1. Rejestry poradlnego województwa krakowskiego z l. 1490-1520. Archiwum Skarbu Koronnego, dział w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie I, 1 (karty 384-535); z roku 1530 Archiwum Skarbu Koronnego, dział w Akt Dawnych w Warszawie II, 7 s. 142; Źródła dziejowe, t. 14-15: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. 3-4: Małopolska, opisana przez A. Pawińskiego, Warszawa 1886. s. 66.

25 Joannis Długosz seniores canonici Cracoviensis Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, ed. A. Przeździecki, Kraków, 1863-1864, tom 1 s. 142-143.

26 Acta terrestria Cracoviensia. Księgi ziemskie krakowskie, rps Archiwum Państwowym w Krakowie 24, s. 26.

27 Acta terrestria Cracoviensia. Księgi ziemskie krakowskie, rps Archiwum Państwowym w Krakowie 154, s. 509-512.

28 Archiwum Państwowe w Krakowie, Archiwum Lanckorońskich perg. 52.

29 T.Żychliński Złota księga szlachty polskiej, tom XV, s.102.

30 Acta terrestri,a Cracoviensia, rps w Archiwum Państwowym w Krakowie 30 s. 205.

31 Matricularum Regni Poloniae Summaria, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1905-1999, tom 4, 18 498.

32 Dane z A.Pawijski, Polska Xvi wieku, tom 3 – Małopolska, Warszawa 1886, s.66.

 

JSN Yoyo template designed by JoomlaShine